Samenvatting 'En zijn ogen kan ik lezen'

Veertien negentiende-eeuwse brieven uit Parijs, Den Haag en Domburg
‘De roman slaapt. Of hij ooit wakker wordt gekust? De brieven verdienen het licht te zien,’ staat in het voorwoord.
Aanleiding voor het schrijven van een hedendaagse roman waarin 19e-eeuwse brieven gevonden worden, vormde de constatering dat rond 1850 de ziekte ALS is ontdekt, maar dat er ruim 150 jaar later nauwelijks vooruitgang is geboekt in het vinden van de oorzaak. Geen oorzaak, geen medicatie. Een patiënt met wat slappe benen hoort na een diagnose die niet met zekerheid gesteld kan worden, dat hij nog hoogstens tweeënhalf jaar te leven heeft.
In 1891 reizen Laura (33) en Thomas (44) naar Parijs om de arts Jean-Martin Charcot te consulteren in de verwachting dat hij Thomas kan genezen. Na aankomst in het hotel schrijft Laura de eerste brief aan haar tante Martha bij wie hun dochtertje logeert. In veertien brieven schetst zij een beeld van de tijd waarin zij leven waarbij actuele gebeurtenissen raken aan het eigen leven. Zij laat zien hoe zij, heen en weer bewegend tussen verzet en overgave, omgaan met een diagnose zonder uitzicht op genezing. Ze schrijft onder meer over kuren in Domburg, over haar eerste onderdompeling in zee en over de ramp die de Scheveningse vissers trof.
Jean-Martin Charcot is een van de grondleggers van de neurologie die zowel ALS ontdekte, als aantoonde dat MS en Parkinson verschillende ziekten zijn. Hij werkte in het Hôpital de Salpêtrière in Parijs. Vanaf de 17e eeuw werden zieke vrouwen, krankzinnigen en criminelen vastgezet in het Salpêtrière. Ten tijde van Charcot waren de gevangenisactiviteiten stopgezet, wel verbleven er voor de rest van hun leven nog zo’n 5000 mensen met allerlei chronische ziekten, mensen van alle leeftijden om wiens dood weinigen zich nog bekommerden.
Om iets terug te doen voor de groep onzichtbaren die met hun lichaam bijgedragen hebben aan het onderzoek van Charcot, besloot ik met de verspreiding van de bundel brieven meer bekendheid te geven aan RespijtHuis HouseMartin waar de onzichtbaren van onze tijd die ziek op straat verblijven, de gelegenheid krijgen om op adem te komen.
De bundel kost € 12,50. Van elk exemplaar gaat € 5,00 naar Stichting HouseMartin.
Renske Visser
Den Haag, 21 augustus 2022
.